Cuộc sống sinh viên là khoảng thời gian thú vị. Học tập, khám phá và tận hưởng tuổi trẻ. Việc học hành bận rộn khiến bạn có thể chưa nghĩ nhiều đến tương lai tài chính. Tuy nhiên, bắt đầu hành trình quản lý tài chính càng sớm càng tốt. Đừng chần chừ, hãy bắt đầu ngay hôm nay. Thời sinh viên là cơ hội tuyệt vời để học cách quản lý tiền bạc. Xây dựng thói quen chi tiêu thông minh, tạo nền tảng cho thành công tài chính sau này. Dưới đây là 10 mẹo quản lý tiền bạc dành cho sinh viên. Những điều chỉnh nhỏ trong quyết định tài chính sẽ tạo ra tác động lớn khi bạn tốt nghiệp.
1. Kiểm kê tài chính:
Trước khi xây dựng thói quen tài chính tốt, hãy xem xét thu nhập và chi tiêu cơ bản của bạn. Bạn có bao nhiêu tiền trong tài khoản sinh viên? Khoản vay sinh viên là bao nhiêu? Gia đình hỗ trợ bao nhiêu? Chi phí ăn uống ở trường là bao nhiêu? Chi phí sinh hoạt cơ bản (tiền nhà, ăn uống, đi lại, giải trí) là bao nhiêu? Bạn có bao nhiêu tài khoản ngân hàng và thẻ tín dụng? Đừng quên, rất nhiều sinh viên Việt Nam làm thêm. Hãy tận dụng điều này để quản lý chi tiêu hiệu quả. Tiết kiệm cho các mục tiêu dài hạn như thuê nhà riêng, mua xe máy hoặc trả nợ vay sinh viên sau khi tốt nghiệp.
2. Lập ngân sách và theo dõi chi tiêu:
Phân bổ số tiền cụ thể cho từng khoản chi tiêu. Cố gắng tuân thủ ngân sách đã đề ra. Ví dụ về ngân sách hàng tháng:
- Tiền nhà: 800.000 - 1.200.000 VNĐ. Cân nhắc ở xa trường hơn, ở ghép với bạn bè, sử dụng phương tiện công cộng.
- Ăn uống: 350.000 - 500.000 VNĐ. Ăn cơm bụi, cơm nhà hoặc đăng ký suất ăn tại trường thường là lựa chọn tiết kiệm nhất. Hạn chế ăn hàng quán, đặt đồ ăn giao tận nơi.
- Đi lại: 100.000 VNĐ. Đi chung xe với bạn bè sẽ tiết kiệm hơn. Sử dụng xe đạp, xe buýt hoặc góp tiền mua xe máy cũ dùng chung nếu có thể.
- Điện thoại: 85.000 - 125.000 VNĐ. Kiểm tra lại gói cước điện thoại. Chọn gói cước phù hợp với nhu cầu sử dụng.
- Dịch vụ giải trí trực tuyến (Netflix, Spotify,...): 100.000 VNĐ. Rà soát lại các dịch vụ đang sử dụng. Hủy đăng ký những dịch vụ không cần thiết.
- Xăng xe: 100.000 VNĐ. Hạn chế sử dụng xe máy cho những quãng đường ngắn. Có thể đi bộ hoặc đạp xe.
- Giải trí: 50.000 - 300.000 VNĐ. Tham gia các hoạt động giải trí miễn phí hoặc giá rẻ. Ví dụ như các chương trình văn nghệ tại trường, các buổi biểu diễn âm nhạc của các nghệ sĩ trẻ tại quán cà phê.
3. Mở tài khoản tiết kiệm:
Nên mở tài khoản tiết kiệm sinh viên để hưởng lãi suất. Nhiều ngân hàng có chương trình ưu đãi dành riêng cho sinh viên như miễn phí thường niên, giao dịch không mất phí. Tìm hiểu về các chương trình khuyến mãi, tặng quà khi mở tài khoản mới. Một số ngân hàng còn có dịch vụ nhận lương sớm, giúp bạn quản lý tài chính tốt hơn. Dù ngân sách eo hẹp, hãy cố gắng tiết kiệm một khoản nhỏ mỗi tháng. "Tích tiểu thành đại", số tiền tiết kiệm sẽ giúp bạn đạt được mục tiêu tài chính trong tương lai.
4. Tự động hóa tài chính:
Quản lý tài chính cá nhân có thể khá phức tạp, đặc biệt là việc tiết kiệm và thanh toán hóa đơn. Hãy sử dụng ứng dụng trên điện thoại, máy tính bảng hoặc thậm chí ghi chép để lập ngân sách kỹ thuật số.
Tự động hóa việc tiết kiệm và thanh toán hóa đơn giúp mọi thứ trở nên dễ dàng hơn. Bạn có thể thiết lập chuyển khoản tự động hàng tháng từ tài khoản thanh toán sang tài khoản tiết kiệm, chỉ với số tiền nhỏ như 20.000 VNĐ. Bạn cũng có thể tự động thanh toán các hóa đơn định kỳ như thẻ tín dụng (ít nhất là số tiền tối thiểu). Tuy nhiên, hãy luôn theo dõi tài chính để tránh bị trừ quá số dư trong tài khoản. Nhiều ngân hàng tại Việt Nam cung cấp dịch vụ này, hãy liên hệ ngân hàng của bạn để tìm hiểu thêm.
5. Ưu đãi dành cho sinh viên:
Bạn đang đầu tư một khoản tiền lớn cho việc học. Hãy tận dụng tối đa các ưu đãi dành cho sinh viên. Bạn có thể được giảm giá khi mua đồ ăn, xem phim, đi lại,... Nếu không chắc chắn có chương trình giảm giá hay không, hãy hỏi! Luôn mang theo thẻ sinh viên khi mua hàng. Nhiều cửa hàng, dịch vụ tại Việt Nam áp dụng chương trình giảm giá cho sinh viên. Hãy tìm hiểu và tận dụng triệt để nhé!
6. Cẩn thận với các khoản chi phí nhỏ, lặp lại:
Những khoản chi phí nhỏ hàng tháng như xem phim trực tuyến, đặt báo, tạp chí... tuy không lớn nhưng cộng dồn lại cũng thành một khoản đáng kể. Hãy xem lại xem bạn có thực sự cần những dịch vụ này không? Nếu không, hãy mạnh dạn hủy bỏ. Hoặc bạn có thể chia sẻ tài khoản với bạn cùng phòng để tiết kiệm chi phí. Đừng quên kiểm tra với nhà cung cấp dịch vụ điện thoại, internet xem có gói cước nào rẻ hơn không. Và luôn đọc kỹ các điều khoản trước khi đăng ký dịch vụ mới để tránh bị tính phí bất ngờ.
7. Tìm cách kiếm thêm thu nhập và giảm chi tiêu:
Hãy xem xét lại các khoản chi tiêu thiết yếu như tiền nhà, tiền ăn, đi lại và cả những khoản chi tiêu không thiết yếu. Dưới đây là một số gợi ý:
- Tiết kiệm chi phí sinh hoạt: Tìm thêm bạn ở ghép, tự nấu ăn ở nhà, đi xe bus, xe đạp thay vì xe máy hoặc gọi xe ôm.
- Trở thành người ảnh hưởng trên mạng xã hội (influencer): Nếu bạn chụp ảnh đẹp, viết hay, tại sao không thử sức với công việc influencer? Vừa kiếm thêm thu nhập, vừa trau dồi kỹ năng.
- Dịch vụ dọn dẹp phòng: Nếu bạn là người gọn gàng, sạch sẽ, hãy cung cấp dịch vụ dọn dẹp phòng cho các bạn sinh viên khác trong ký túc xá.
- Trông trẻ, trông nhà, trông thú cưng: Nếu bạn ở ngoài ký túc xá, hãy tìm kiếm các công việc làm thêm như trông trẻ, trông nhà, trông thú cưng cho các gia đình xung quanh.
- Chương trình học việc: Tham gia các chương trình học việc tại trường để vừa có thêm kinh nghiệm, vừa kiếm thêm thu nhập. Ví dụ như làm việc tại căng tin, làm trợ giảng, hỗ trợ nghiên cứu...
8. Tìm hiểu về đầu tư và tiết kiệm hưu trí:
- 401(k) (áp dụng cho Mỹ): Khi đi làm, công ty có thể cung cấp chương trình tiết kiệm hưu trí như 401(k). Hãy tham gia để được hưởng lợi ích tối đa. Ở Việt Nam, bạn có thể tìm hiểu về các quỹ hưu trí tự nguyện.
- Thời điểm quan trọng: Càng sớm bắt đầu tiết kiệm hưu trí càng tốt.
- Tiết kiệm tiền thưởng: Dành tiền thưởng và các khoản thu nhập bất ngờ để đầu tư vào quỹ hưu trí.
- Tìm hiểu về FIRE (Financial Independence, Retire Early): FIRE là phong trào hướng đến độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm. Tìm hiểu về FIRE để có thêm động lực tiết kiệm.
9. Xây dựng điểm tín dụng:
Điểm tín dụng rất quan trọng khi bạn muốn thuê nhà, mua xe, vay vốn. Dưới đây là một số cách xây dựng điểm tín dụng khi còn là sinh viên:
- Thanh toán khoản vay sinh viên (nếu có): Thanh toán các khoản vay sinh viên nhỏ và đều đặn để xây dựng lịch sử tín dụng tốt.
- Kiểm tra báo cáo tín dụng: Bạn có thể kiểm tra báo cáo tín dụng miễn phí tại AnnualCreditReport.com (dành cho tín dụng tại Mỹ). Tại Việt Nam, bạn có thể kiểm tra thông tin tín dụng tại Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC).
10. Lập kế hoạch trả nợ:
Nợ học phí là vấn đề nhiều sinh viên gặp phải. Hãy lập kế hoạch trả nợ rõ ràng ngay từ khi còn đi học:
- Lập kế hoạch trả nợ dài hạn: Tính toán tổng số nợ, lãi suất và lên kế hoạch trả nợ phù hợp.
- Tìm hiểu về tái cấp vốn: Tái cấp vốn có thể giúp bạn giảm lãi suất.
- Đăng ký tự động thanh toán: Nhiều ngân hàng có chương trình giảm giá cho khách hàng đăng ký tự động thanh toán.
- Tìm công ty hỗ trợ trả nợ: Một số công ty hỗ trợ nhân viên mới trả nợ học phí.
- Vay vừa đủ: Chỉ vay số tiền thực sự cần thiết.
